Stralci
Dal libro: “Ul MAGO”
“L’incûntar”
Un dì ul Zepàsc l’eva nai nul bósch a fà i fasìn par l’invèrnu; sevum già a utûbar inultraa m’al faséva ancamô cäld, l’eva vün da quii dì dua ul Su al sa divertiss a giügà cunt i föi culuraa d’ór, da róss e da verd-giäld di piänt e al segna di sentér da lüs tütt intûrna…
L’eva vün da quii dì dua la natüra la ta stüpiss e ti te restat lì a bóca vèrda par la meravìglia…
Gh’eva ’n’ariéta cälda e dulza ’me ul meer, ul Su al picäva dèntar tra i ram e al giügäva a rimpiatìn tra i munt e ul ciel türchìn; giô in bass sa vidéva ul lägh ch’al lüsìva e al faséva scintill biänch e blô che sa rincurévan vüna dree l’ältra sènza fin…
Tütt i culûr dul Pitûr dul Mund evan in quel fazulett da tèra.
Nu l’aria sa sentìvan i prufüm dul bósch d’autünn: la munìna dree i piänt e süi riv che guardävan al lägh… ul sentûr di castégn… l’üga marüa süi tópi giô in vall… l’ültim, scärs, fèn da purtà anmô in casìna… ul rüd péna spantegaa süi praa dul Dóm… i prim föi, änzi, ul prim stramm par fà ul lecc di vacch.
I üsèi svugatävan alégar dai ram di piänt da castégn a la tópia du l’üga, ai piänt da figh, ai cachi ch’evan dree culurass… fis’ciävan e sa rincurévan, beàti, in quel ängul da Päradìs.
Gh’evan un’armunìa e ’na päs che sa pódan mìa cüntà.
*
“La segûnda guarigiûn”
L’eva entraa, l’avéva verdüü i dô antìn, l’avéva salüdaa la Terésa e cun ’na vus cälma, da quell ch’al sà ul so facc, al g’avéva dii:
«Tra cinch minüt l’è tütt finii… t’het pregaa Sänta Pulónia?… te set pü gunfia… la mälva la ta fai bèn!... Regórdas la prumésa, se te sgärat, la Sänta la ta fa pèrd i ältar sètt dinc che t’hinn restaa... di’: “giürìn giüréta”… mett in bóca la caramèla, tiras sü bèla drìza e vegh mìa pagüra… ciäva i öcc che mi ma prepäri…
“Imprimàtur! Imprimàtur! Imprimàtur!”».
Al g’avéva mulaa dô papìn inséma a la furmula:
«Chi al sa fa cürà dal Zepàsc al sà nänca se ul dutûr al gh’è! Catal ch’al gh’è!»...
La caramèla l’avéva picaa cun fórza cuntra ul dènc e l’avéva strapaa föra cun tüta la radìs…
*
“La Fèsta dul ses genär”
Mô i previsiûn dul tèmp:
- Prima da Natäl frecc al fa mìa, dópu Natäl ul frecc al và via
- Sän Maur frecc dul diavur
- Sän Marcèll frecc da purscèll
- Sän Sebastiän frecc da cän
- Sänt’Antóni frecc dul demóni… e, se a Sänt’Antóni ul tèmp l’è bèll, tücc a màzan ul purscèll
- Sän Biäs frecc räs e… änca un’ûra o squäs!».
«Bravu… bèn… quist hinn i róbb che bisögna dì a la gènt… fa’ ’na róba, tütt i mes tegnigh infurmaa sül tèmp!», un paisän cun la dóna e tri fiurèi tacaa ai brägh l’avéva cuminciaa a batt i män.
Un óm sü la quäranténa al s’eva fai sótt al cärr:
«Pärla un pu di dónn e dul matrimóni, mi, a cuntìnui a tacà lit cun la mè maséra, la vör sèmpar avégh rasûn lee! A riési mìa a capì ’me l’è pusìbil!».
E ul ‘mago’ di Magi, Zepàsc:
- «Dóna e lüna, incö seréna, dumän brüna
- Dóna che piäng, cavall che süda, hinn fäls ’me Giüda
- Ul vin e i dónn trann in äria ul cô di óman
- Chi al sa spusa d’inamuramènt al crepa da turmènt
- Se la và bèn l’è ’na grupéra se la và maa l’è ’na galéra
- I cunsulaziûn di óman hinn düü: quänd a pórtan a cà ’na dóna e quändu ga la pórtan via
- In cà gh’è sèmpar maa se la dôna la pórta i calzûn e l’óm ul scusaa
- Amûr, mèrda e venér hinn tri róbb tenér… Po’ regórdas…
- I dónn hinn ’me i pulpett: cun püsee te i schisciat cun püsee hinn perfett…
